Mk IV Churchill

Infantry Tank Churchill (A22) – brytyjski ciężki czołg piechoty z okresu II wojny światowej. Był jednym z najlepiej opancerzonych czołgów tego okresu, stanowił też bazę dla wielu innych specjalistycznych pojazdów. Został nazwany na cześć premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla.

Historia projektu

Ewaukujące się z Dunkierki po klęsce Francji w 1940 Brytyjskie Siły Ekspedycyjne (British Expeditionary Force – BEF) zostały zmuszone do porzucenia praktycznie całego sprzętu ciężkiego, w tym czołgów. Uruchomiono nowy program rozwoju broni pancernej, proponując budowę czołgu A20, zaprojektowanego jeszcze przez rozpoczęciem II wojny światowej z myślą o pozycyjnej wojnie okopowej. Był to bardzo powolny, ciężki czołg, będący w stanie pokonać zrytą kraterami "ziemię niczyją", ale zdecydowanie nie nadawał się po prowadzenia nowoczesnej wojny manewrowej. W 1940 projekt zmodyfikowano i tak powstał czołg A22 – Churchill.

Okazało się, że A22 został wprowadzony do produkcji przedwcześnie, bez przeprowadzenia odpowiednich testów polowych i jego debiut bojowy pod Dieppe był nadzwyczaj nieudany. Po wielu modyfikacjach mających na celu poprawienie jakości wozu, Churchill okazał się konstrukcją całkiem udaną i z powodzeniem wziął udział w walkach w Afryce Północnej. Żołnierze cenili zwłaszcza jego mocne opancerzenie, stosunkowo niską sylwetkę i zdolność pokonywania przeszkód terenowych, minusami było kiepskie uzbrojenie i niska prędkość maksymalna. W późniejszym okresie czołgi Churchill brały udział w walkach we Włoszech i Europie Zachodniej.

Czołgi Mk IV Churchill II były w latach 1941-42 na wyposażeniu PSZ w Wielkiej Brytanii, była w nie uzbrojona 16 Brygada Czołgów. Maksymalną liczbę 30 pojazdów brygada posiadała w maju 1942r [1].

Podczas wojny powstało wiele modeli samego czołgu i innych konstrukcji na nim opartych. Pod koniec wojny niektóre modele Churchilla były opancerzone mocniej niż niemiecki czołg ciężki Tygrys.

Czołg używany był także po zakończeniu II wojny, brał m.in. udział w konflikcie koreańskim (wersja z miotaczem ognia i mosty pontonowe).

Dane podstawowe
Państwo Wielka Brytania Wielka Brytania
Trakcja gąsienicowa
Typ ciężki czołg piechoty
Załoga 5
Historia
Prototyp 1940
Lata produkcji 1941 – 1945
Wycofanie ze służby 1952
Dane techniczne
Silnik 2 silniki gaźnikowe Bedford
Moc 350 KM
Transmisja mechaniczna
Wymiary
Długość maks. 7,30 m
Szerokość 3,00 m
Wysokość 2,80 m
Masa
Masa bojowa 38 500 kg
Opancerzenie
Grubość pancerza 16 – 102 mm
Osiągi
Prędkości maksymalne
Na drodze 24 km/h
W terenie 13 km/h
Zdolność pokonywania przeszkód
Zasięg 90 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
Artyleryjskie 1 armata QF kal. 57 mm
Strzeleckie 2 karabiny maszynowe Besa kal. 7,92 mm
Użytkownicy
Wielka Brytania, Kanada, Polska, ZSRR